سؤال: از دیدگاه قرآن متقین دارای چه خصوصیاتی هستند؟

پاسخ : بِسمِ‏اللّه‏ِ الرَّحْمنِ الرَّحیم * الم، ذالِکَ الْکِتابُ لارَیْبَ فیهِ هُدًی لِِلمُتَّقَینَ. اَلَّذینَ یُؤمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقیمُونَ الصَّلاةَ وَمِمّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ. وَالَّذینَ یُومِنُونَ بِما اُنْزِلَ اِلَیْک وَما اُنزِلَ مِنْ قَبْلِکِ وَبِالأخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ. اُولئکَ علی هدی مِنْ رَبَّهِمْ وَاُولئک هُمُ الْمُفِلِحُونَ.[1]

بر اساس این آیات شریفه متقین عبارتند از: 

 مؤمنین، چون تقوی از اوصاف خاصّه طبقه معینی از مؤمنین نیست و اینطور نیست که تقوی صفت مرتبه‏ای از مراتب ایمان باشد که  دارندگان مرتبه پائین‏تر مؤمن بی‏تقوی باشند و در نتیجه تقوی مانند احسان و اخبات و خلوص یکی از مقامات ایمان باشد بلکه صفتی است که با تمامی مراتب ایمان جمع می‏شود مگر اینکه ایمان، ایمان واقعی نباشد. این آیات به پنج صفت افراد با تقوا پرداخته که عبارتند از: ایمان به غیب، اقامه نماز، انفاق از آنچه خدای سجان روزی کرده، ایمان به آنچه بر انبیاء خود نازل کرده و به تحصیل یقین به آخرت و دارندگان این پنج صفت را به این خصوصیّت توصیف کرده که چنین کسانی برطریق هدایت الهی و دارای آن هستند و این طرز بیان بخوبی می‏فهماند که نامبردگان بخاطر اینکه از ناحیه خدای سبحان هدایت شده‏اند دارای این پنج صفت کریمه گشته‏اند. ساده‏تر آنکه آنان باهدایت پروردگار واجد این پنج صفت شده‏اند؛ سپس کتاب خود را چنین معرفی می‏کند که هدایت کننده همین متقین است «لارَیْبَ فیه هُدی لِلْمُتَّقینَ» پس می‏فهمیم که هدایت کتاب غیر آن هدایتی است که اوصاف نامبرده ار در پی داشت و نیز می‏فهمیم که متّقین دارای دو هدایتند یک  هدایت اوّلی که بخاطر آن متّقی شدند و یک هدایت دوّمی که خدای سبحان بپاس تقوای ایشان به ایشان کرامت فرموده است، و از اینجا متوجه می‌گردیم که کفّار و منافقین  نیز دارای دو ضلالت هستند یکی ضلالت اوّل که باعث رشد اوصاف خبیثه آنان از قبیل کفر و نفاق و دو دلی وغیره آنان شد، و ضلالت دوّم که خداوند متعال بعنوان مجازات و تنبیه آنها را گرفتار ساخته است چنانچه در خصوص کفار فرموده است:خَتَمَ‏اللّه‏ُ عَلَی قُلُوبِهِمْ وَعَلی سَمْعِهِمْ وَعَلی اَبْصارِهِمْ  غِِشاوَةٌ.[2]یعنی خداوند بر دل‌ها و گوش‌های آنها مهر زده و بر چشمانشان پرده‌ای افکنده است، و درباره منافقین می‏فرماید: 

 فی قُلُوبِهِم مَرَضٌ فَزادَهُمُ‏ اللّه‏ُ مَرَضا.در قلوب آنها مرضی است و خدا آن بیماری را افزوده است.

مرض قلبی اوّل را بخود منافقین نسبت داده و مرض دوّمی ایشان را به خودش و کوتاه سخن آنکه متقین میان دو هدایت واقعند، همچنانکه کفّار و منافقین در میان دو ضلالت قرار گرفته‏اند.

[1]. بقره /  1ـ 5.

[2]. بقره / 7.